De zegen des Heren die maakt rijk, zwoegen voegt er niets aan toe. (Spreuken 10:22)
De bovenstaande uitspraak komt van koning Salomo.
De zegen des Heren die maakt rijk. Heel duidelijk wordt hier aangegeven w't ons rijk maakt. In onze materialistische wereld wordt onder rijkdom verstaan: geld, aanzien, macht, uiterlijke schoonheid etc. Maar wat ons werkelijk rijk maakt is de zegen van God. Zegen is een ruim begrip in de bijbel en staat vaak in verband met vruchtbaarheid, zowel in letterlijk als in geestelijk opzicht. Het heeft ook te maken met het goede toewensen en het wordt regelmatig gebruikt als de tegenhanger van vervloeken. Een enkel keer is zegenen vertaald met bidden. Vragen we om een zegen voor iemand, dan hebben we zijn/haar welzijn op het oog.
Iedere gelovige is gezegend met alle zegeningen in de hemelse gewesten, Ef. 1:3. De vraag is dan hoe maken we ons deze zegeningen eigen? Om dit te begrijpen kan een vergelijking met Jozua 1:3 ons helpen, waar staat 'iedere plaats waar u uw voet zult zetten zal van u zijn'. Het is een belofte die God deed aan Jozua en aan het hele volk Isra'l. Het hele land Kana'n was voor hen, wat zij moesten doen was in het geloof hun voet erop zetten. Op die wijze zouden ze zich het land vloeiende van melk en honing (zegen!) toe-eigenen. Ze moesten in gehoorzaamheid en vertrouwen het land innemen en het z' tot hun eigendom te maken. Uit de geschiedenis van de inname van Jericho zien we dat God zijn belofte waarmaakte.
Stelt u zich eens voor dat u erbij was toen de muren van Jericho instortten U bent eerst in gehoorzaamheid aan wat God gezegd heeft 13 keer om Jericho getrokken. Vervolgens heeft u gejuicht en stortten de muren in. Dat zou een geweldige ervaring zijn, zoals dat eens het geval was voor zowel de Isra'lieten als de inwoners van Jericho, toen God Zijn almacht en grootheid liet zien.
Voor ons, n.t. gelovigen, geldt precies het zelfde. De zegeningen hebben we al, we zijn gezegend, we moeten ze alleen nog 'innemen'. Wij moeten evenals het volk Isra'l destijds gehoorzaam zijn en in vertrouwen op God onze weg gaan. Dan zullen we Zijn zegen ervaren, want Hij zal iets van Zichzelf aan ons openbaren. Dat zegen en gehoorzaamheid nauw aan elkaar verbonden zijn lezen we bijv. in Gen.22. Nadat Abraham in gehoorzaamheid getoond had dat hij bereid was Isaac te offeren beloofde de Heere hem te zullen zegenen. In Joh. 14:21 vinden we dit ook: 'Wie mijn geboden heeft en ze bewaart, die is het, die Mij liefheeft; en wie Mij liefheeft, zal geliefd worden door mijn Vader en Ik zal hem liefhebben en Mijzelf aan hem openbaren'.
Waar bestaat zegen uit? Zoals gesteld houdt zegen vaak verband met vruchtbaarheid en voorspoed. Dat gold in het o.t. en dat geldt ook nu nog. Als God ons zegent dan wil hij ons vruchtbaar maken, kinderen zijn bijvoorbeeld een zegen van de Here. Het ontvangen van een kind is een geweldige gebeurtenis in het leven van ouders. Het is een rijkdom om ''n of meer kinderen te hebben en tevens een grote verantwoordelijkheid hen op te voeden en voor te leven, zodat ook zij de Here Jezus lief gaan krijgen.
Zegen kan ook te maken hebben met voorspoed, bv. een goede baan, gezondheid etc. Dat zijn zaken om diep dankbaar voor te zijn. Maar ook in tijden van werkloosheid, ziekte en problemen kan en wil God ons zegenen. Voorspoed kan een grote valkuil zijn, waardoor we eerder geneigd zijn onafhankelijk van God te leven en daardoor veel van Zijn zegen missen! In alle situaties van ons leven kan God ons zegenen, mits we Hem volgen. Dat zien we ook in voorbeelden uit het o.t. en n.t. Abraham was rijk en werd door God gezegend. De apostel
Paulus heeft zowel positieve als negatieve ervaringen gehad in zijn leven en hij getuigt dat hij in voor- 'n tegenspoed 'alles vermag in Hem die mij kracht geeft'. Deze mannen hebben in hun leven de diepe vrede van God ervaren in wisselende omstandigheden. Het was voor hen een weg van vallen en opstaan, maar ze hebben door de moeilijkheden geleerd dat God voor ze zorgde. Hij werd steeds kostbaarder voor hen dankzij hun moeilijke ervaringen. Ze hebben ervaren dat de zegen des Heren rijk maakt.
De zegen des Heren, die maakt rijk. Het is geweldig als we geestelijk rijk zijn omdat de Here ons zegent. Het geeft zo'n intense vrede, blijdschap, stabiliteit en rust in ons leven. Het mooie van deze rijkdom is dat niemand het van ons kan afnemen, dit in tegenstelling tot aardse zaken die tijdelijk zijn. Deze zegen kunnen we nu al ervaren in ons leven. Er staat niet dat we ooit in de verre toekomst deze zegen zullen krijgen, nee het geldt voor het hier en nu! Gedurende ons leven kunnen we God leren kennen en proeven van Zijn zegeningen. We moeten wel oog hebben voor de zegeningen, vaak vinden we veel zaken in ons leven heel gewoon. We vinden het gewoon dat we elke dag brood op de plank hebben of dat we gezond zijn etc. Maar het is goed te realiseren dat ons leven is als een 'damp' (Jac. 4:14). We zijn zo kwetsbaar, vandaag gaat alles goed, morgen blijken we misschien een ernstige ziekte te hebben of krijgen we een dodelijk ongeluk. Laten we elke dag onze zegeningen tellen en Hem danken voor de rijkdom die Hij ons schenkt.
De zegen des Heren, die maakt rijk. De zegen van de Here zegt iets over de Bron van onze zegeningen, dat is de Here Zelf. Het is goed de Here te danken voor Zijn zegeningen, maar we moeten daarbij nooit vergeten om juist de Bron van al dat goede te danken! De bron wil zeggen: de oorsprong. We hebben de neiging meer bezig te zijn met de zegeningen dan met Degene die zegent. We kunnen God hartelijk danken dat we weer gezond zijn, maar vergeten Hem te danken als de Geneesheer. We moeten ons altijd weer op Hem richten. Hij is de Bron van alle zegeningen daardoor hebben we een onuitputtelijke Bron 'aangeboord'. We kunnen nooit te groot over God denken, Hij is altijd groter dan wij denken.
Het tweede deel van de tekst luidt: zwoegen voegt er niets aan toe. Het is direct duidelijk, dat all''n de zegen van God ons rijk kan maken. Geen enkele inspanning van onszelf kan daar iets aan toevoegen. Het is helemaal in overeenstemming met de rest van de bijbel. Telkens weer laat het Woord ons zien dat de mens van nature slecht is, er is geen goed in ons. Dan is het duidelijk dat zwoegen van ons niet rijk kan maken! Het is, zoals gezegd, de zegen van de Here. Hoe goed we ook ons best doen, hoe enthousiast we ook bezig zijn, als het in eigen kracht is, dan voegt het niets toe. We moeten ons steeds blijven realiseren, dat we alleen in Zijn kracht in staat zijn vrucht voort te brengen.
Tot slot: de zegen van de Here. Er staat de zegen. We mogen dankbaar zijn voor elke zegening die God ons in Zijn genade schenkt. Maar het allerbelangrijkste is Zijn grootste Zegen, die Hij aan ons heeft gegeven, de Here Jezus Christus. Door de gave van Zijn Zoon zijn wij boven bidden en beseffen gezegend. In Hem zijn alle schatten van rijkdom en kennis verborgen (Coll. 2:3). Laten we samen op zoek gaan naar deze schatten. Ze zijn verborgen dus we moeten zoeken, maar we mogen weten dat wie zoekt zal vinden!
Gezegende speurtocht!